Masz pomysł na dochodowy biznes? Marzy Ci się prawdziwa niezależność zawodowa? Czas na założenie firmy! Jest to oczywiście krok wiążący się ze sporym ryzykiem i wieloma niewiadomymi. Wielu przyszłych przedsiębiorców obawia się również zawiłych formalności. Tak naprawdę nie muszą one jednak być skomplikowane. Jak założyć firmę? Sprawdź poradnik krok po kroku.
Rejestracja firmy – czy to konieczne?
Zanim dowiesz się, jak założyć firmę, warto rozważyć, czy jest to w ogóle konieczne. Pierwsze miesiące działalności na własną rękę bywają trudne i często przynoszą co najwyżej znikome przychody. Tymczasem firma generuje koszty – przede wszystkim opłaty do ZUS. Aby tego uniknąć, można zrezygnować z zakładania firmy i pracować w formie działalności nierejestrowej (nieewidencjonowanej). Co to takiego?
Działalność nieewidencjonowana to rozwiązanie przewidziane dla osób, które chcą sobie dorobić niewielkie kwoty do etatu lub też powoli rozkręcić własny biznes. Nie wymaga ona rejestracji w urzędzie ani dokonywania płatności na rzecz ZUS czy też uiszczania zaliczek na podatek dochodowy. Aby móc w ten sposób zarabiać, trzeba jednak spełnić dwa kluczowe warunki.
Zgodnie z Ustawą Prawo Przedsiębiorców z 2018 roku (Dz.U. 2018 poz. 646) można prowadzić działalność zarobkową na własny rachunek bez konieczności jej rejestracji w CEIDG, jeśli:
- uzyskiwane z niej przychody (kwoty należne, nawet jeśli nie zostaną faktycznie otrzymane) nie przekraczają w żadnym miesiącu 50% kwoty przewidzianego ustawowo minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2023 roku jest to 1745 zł, a od lipca 1800 zł);
- dana osoba fizyczna w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.
Co istotne, jeśli w którymkolwiek miesiącu przychody przekroczą maksymalną dopuszczalną kwotę, konieczne będzie niezwłoczne założenie firmy. W takiej sytuacji przedsiębiorca ma na to 7 dni.
Zakładanie firmy krok po kroku
Jak założyć firmę? Formalności nie są wcale tak zawiłe, jak mogłoby się wydawać. Poniżej znajdziesz krótkie omówienie wszystkich wymaganych czynności. Sprawdź, jak wygląda zakładanie firmy krok po kroku.
1. Wybór formy działalności
Firmę w Polsce można prowadzić w formie:
- jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG),
- spółki cywilnej,
- spółki jawnej,
- spółki partnerskiej,
- spółki komandytowej,
- spółki komandytowo-akcyjnej,
- spółki z o.o.,
- spółki akcyjnej.
Firmy jednoosobowe są zdecydowanie najpopularniejsze. Ich założenie jest również najprostsze. Tę formę wybiera zdecydowana większość nowych przedsiębiorców, dlatego w dalszych punktach posłużymy się jej przykładem. Bardzo podobnie wygląda procedura przy zakładaniu spółki cywilnej, która jest druga co do popularności.
2. Wybór formy opodatkowania
Zakładanie firmy jednoosobowej lub spółki cywilnej wiąże się też z możliwością wyboru formy opodatkowania. Dostępne rozwiązania obejmują:
- PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych) według skali podatkowej (12% i 32%);
- PIT według stawki liniowej (19%);
- RPE (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych) – uproszczona forma opodatkowania (bez możliwości korzystania z odliczeń).
Uwaga: nowi przedsiębiorcy nie mają już możliwości korzystania z najprostszej formy opodatkowania, czyli karty podatkowej.
Przed założeniem firmy warto dobrze przeanalizować dostępne opcje (najlepiej z pomocą dobrego księgowego), aby wybrać najkorzystniejszą dla siebie formę opodatkowania. Różnice w kosztach mogą być bowiem ogromne!
Dodatkowo nowy przedsiębiorca może dobrowolnie zdecydować się na zostanie płatnikiem VAT (staje się to obowiązkowe po przekroczeniu 200 tys. zł przychodu). Należy również poddać to rozwadze. Rejestracja do VAT-u może być korzystna np. przy świadczeniu usług na rzecz innych firm (model B2B).
3. Wybór nazwy firmy
Założenie firmy wymaga też nadania jej nazwy. Imię i nazwisko przedsiębiorcy są w niej obowiązkowe. Może jednak również zawierać inne elementy, np. opisujące typ działalności (np. Anna Nowak – Konsultantka Ślubna). Firmie można też nadać dowolną abstrakcyjną nazwę. Jeśli zamierzasz realizować różne rodzaje działalności, warto wybrać uniwersalną nazwę.
4. Wybór kodów PKD
Kolejnym ważnym krokiem jest dobór kodów PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności). Każda firma musi mieć przypisany przynajmniej jeden kod PKD. Właściwą kategorię działalności można znaleźć za pomocą specjalnej wyszukiwarki. Nie ma ograniczeń co do liczby przypisanych firmie kodów, dlatego jeśli planujesz rozwój w wielu kierunkach, często warto już na wstępie uwzględnić odpowiadające im kody PKD. W każdej chwili można też je zmienić, dopisać lub wykreślić ze swojej działalności.
5. Jak założyć firmę – wniosek o wpis do CEIDG
Kulminacją wszystkich podjętych decyzji jest faktyczne założenie firmy, czyli złożenie wniosku o wpis do CEIDG. Jest to jedyny wymagany dokument w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej (zakładając spółkę cywilną, trzeba dodatkowo podpisać umowę pomiędzy wspólnikami). Formularz CEIDG-1 można znaleźć w internecie. Dostępne są też instrukcje jego wypełniania.
Założenie firmy przez internet – czy to możliwe?
Do założenia firmy wystarczy złożenie formularza CEIDG-1. Co więcej, jest to możliwe na kilka sposobów. Dokument można dostarczyć:
- osobiście do urzędu miasta lub gminy,
- listownie,
- przez internet.
Oznacza to, że możliwe jest założenie firmy przez internet – bez wychodzenia z domu. Jest to opcja dostępna dla osób mających podpis kwalifikowany lub Profil Zaufany.
